Regelmatige updates over uw vakgebied?
4 april 2020 - 200 keer bekeken

Toen de Zweedse uitvinder Sten Gustaf Thulin in 1959 de Plastic tas uitvond had hij 2 doelstellingen:

 

  1. Een tas maken die langdurig meegaat en hergebruikt kan worden
  2. Verdere ontbossing door houtgebruik van de papierindustrie voorkomen

De plastic tas is een prachtuitvinding: licht van gewicht, sterk, geschikt voor hergebruik en makkelijk in gebruik. Helaas zijn wij als consumenten lui; in plaats van de moeite nemen voor hergebruik zijn we steeds meer materialen gaan gebruiken voor eenmalig gebruik. Een wegwerpcultuur werd geboren. Met deze wegwerpcultuur kwam ook de plastic soep en alle uitdagingen die daarbij horen. Dat moeten we oplossen en er zijn op dit moment heel veel initiatieven in gang gezet met die doelstelling.

Toch zijn de ideeën van Sten Gustaf Thulin nog steeds relevant. Inmiddels domineren echter vooral tassen van ander materiaal het straatbeeld. Welke tas is nu het meest duurzaam?

Daarover zijn verschillende studies verschenen, vanuit de industrie, maar ook van het Deense ministerie ‘Environment & Food’, De Noord Ierse Assembly of de UK Environmental assembly. Ook in Nederland wordt onderzoek gedaan, onder ander door de universiteit Leiden en TNO, ook het populaire TV programma RADAR gaf dit voorjaar aandacht aan het dilemma van de meest duurzame tas. Consistent komt daaruit naar voren dat een stevige draagtas van de grondstof Polyethyleen de meest duurzame tas is. Beter dan papier, katoen of biologisch afbreekbaar plastic of andere materialen. Waarom? Door eerlijk én compleet alle aspecten mee te wegen zoals de schaduwkosten en milieubelasting door landgebruik, watergebruik, energie en natuurlijk de hoeveelheid grondstof en grondstofwinning mee te rekenen. De grootste milieuwinst is natuurlijk te behalen door ons afval goed te recycleren en af te voeren, geen enkel materiaal hoort thuis in het milieu.

Sinds 2016 is er in Nederland een verbod op het gratis verstrekken van plastic tasjes. Dit heeft geleid tot een ander consumenten gedrag. Steeds meer mensen nemen hun eigen tas mee. Daarmee stimuleren we hergebruik en krijgen een significante CO2 reductie van 31kton CO2 (-73%) op plastic tasjes alleen. De beprijzing van plastic tassen heeft ons  als producent veel omzet gekost. Toch steunen wij het beprijzen van tassen!

De studie van SGSsearch laat zien dat er ook een negatief resultaat van het beprijzen van alléén plastic tassen: Er ontstond een verschuiving naar alternatieven: Zo is er een stijging van gelamineerde papieren draagtassen van 40%, en van papieren tassen van 45%. Met name in kledingwinkels, apotheken en snackbars zien we een significante stijging in tassen van andere materialen. Een groot gedeelte van de CO2 reductie door het verminderen van plastic tassen gebruik gaat dus verloren aan productie en gebruik van alternatieven. Dit wordt bevestigd door het onlangs gepubliceerde rapport van I&O research in opdracht van het Ministerie van I&W: Er is een daling  van 80% op het gebruik van plastic tassen. Tegelijkertijd biedt  een derde van de ondernemers een (papieren) alternatief voor de plastic draagtas. In het onderzoek ook de positieve eigenschappen van plastic op het gebied van hygiëne en houdbaarheid benadrukt.

Door het eenzijdig beprijzen van plastic tassen krijgt de consument het verkeerde beeld:

  • Plastic wordt gedemoniseerd en lijkt daardoor de minder duurzame keuze, terwijl het tegendeel waar blijkt te zijn.
  • Het gebruik van minder duurzame alternatieven wordt gestimuleerd.
  • Consumenten gedrag omzetten naar consuminderen wordt niet actief gepromoot.

Waarom worden dan niet alle tassen beprijsd? In het Verenigd Koninkrijk lijken ze het te snappen. De supermarkt keten ‘Morrissons’ heeft daar de plastic tassen afgelopen jaar in prijs laten stijgen van 10 naar 15 pence. En de papieren tasjes van 0 naar ….20 pence!

Daarom een voorstel aan onze overheid en de winkeliers: Met als doel: Consuminderen – dus geen gratis tas meer. Toch een tas nodig: Voor elk alternatief laten betalen, met een passende prijs!

Welke tas moet je nu gebruiken? Het antwoord is eenvoudig: De tas die je al hebt, die je opnieuw gebruikt, en die je na gebruik op de juiste manier recycleerd. En als je dan een keer geen tas bij hebt, ga dan voor die stevige plastic tas uit polyethyleen – die is goed herbruikbaar, recycleerbaar en heeft de laagste milieubelasting – en dan wel netjes na veelvuldig gebruik recycleren. Op die manier kan het briljante idee van Sten Gustaf Thulin uit 1959 juist nu een prachtige milieuwinst opleveren!

BLOG  VAN ROB VERHAGEN 

Sustainability Director Oerlemans Packaging Group

Rob Verhagen is de Sustainability Director van de Oerlemans Packaging Group. Daarnaast is Rob actief betrokken bij verschillende branche en verduurzamingsinitiatieven. Zo heeft hij zitting in het bestuur van o.a. NRK Verpakkingen en is hier ook voorzitter van de werkgroep circulaire economie. Hij zit in de raad van Partners van MVO Nederland en is lid van de stuurgroep van het Nederlandse Plastic Pact.

Reacties

Plaats een reactie